کشاورزی همچنان یکی از مهمترین منابع اشتغال در افغانستان است و بین 60 تا 80 درصد جمعیت این کشور در این بخش فعالیت دارند، با وجود اینکه سهم آن کمتر از یک سوم تولید ناخالص داخلی است. کمبود زیرساختهای آبیاری، خشکسالی، محدودیتهای بازار و موانع ساختاری از جمله چالشهای اصلی این بخش هستند.
محصولات کشاورزی افغانستان
در سال 2018، افغانستان تولیدات متنوعی از جمله 3.6 میلیون تن گندم، 984 هزار تن انگور، 615 هزار تن سیبزمینی و محصولات دیگر داشت. این کشور بهویژه به خاطر تولید انار، انگور، خربزه و توت شهرت دارد. در حال حاضر سالانه حدود 1.5 میلیون تن میوه تازه در افغانستان تولید میشود و این رقم میتواند به طور قابل توجهی افزایش یابد.
پیشرفتهای کشاورزی
افغانستان دارای بیش از 5,000 گلخانه است که به رشد محصولات متنوعی از جمله پسته، بادام، گردو و زعفران کمک کردهاند. شمال و غرب این کشور به کشت پسته مشهور هستند و مناطق شرقی مانند خوست و پکتیا برای تولید چلغوزه شناخته میشوند. همچنین کشت محصولات گرمسیری مانند آووکادو، موز و آناناس به تازگی در ولایات بلخ، هلمند، ننگرهار و پکتیا آغاز شده است.
تولید غلات و سبزیجات
غلات، بهویژه گندم، همچنان ستون اصلی کشاورزی افغانستان هستند. این کشور در آستانه خودکفایی در تولید غلات قرار دارد و پیشبینی میشود در آینده نزدیک نیاز به واردات گندم کاهش یابد. تولید سبزیجات نیز شامل لوبیا، گوجهفرنگی، کلم، بادمجان و بسیاری دیگر عمدتاً برای مصرف داخلی است.
دامپروری در افغانستان
دامپروری نیز بخش مهمی از اقتصاد افغانستان را تشکیل میدهد. تولید گوشت و لبنیات از طریق پرورش گاو، گوسفند و بز بهطور گستردهای انجام میشود. مرغداری نیز در مناطق گرمتر کشور رواج دارد و مجتمعهای صنعتی مانند مجتمع مرغداری حبیب حسام در جلالآباد به تولید و توزیع گوشت و تخم مرغ کمک میکنند.
منابع طبیعی و شیلات
افغانستان با وجود نداشتن دسترسی مستقیم به اقیانوس، دارای منابع آبی گستردهای مانند رودخانهها و دریاچهها است که شرایط مناسبی برای پرورش ماهی فراهم میکند. در حال حاضر، بیش از 2,600 مزرعه پرورش ماهی در این کشور وجود دارد که به تأمین نیاز داخلی کمک میکنند.
جنگلداری و توسعه پایدار
جنگلهای افغانستان تنها 2.1 درصد از مساحت کل کشور را پوشش میدهند، اما برنامههای توسعه جنگلکاری و ممنوعیت قطع درختان به بهبود این وضعیت کمک کرده است. در سالهای اخیر، کاشت درخت در مناطق شهری و کوهستانی به عنوان یک اولویت ملی در دستور کار قرار گرفته است.
چشمانداز آینده کشاورزی و اقتصاد
کشاورزی و دامپروری افغانستان با وجود چالشهای پیشرو، پتانسیل بالایی برای رشد و توسعه دارند. افزایش بهرهوری، استفاده از فناوریهای مدرن و گسترش بازارهای صادراتی میتوانند اقتصاد افغانستان را به سمت پایداری و پیشرفت سوق دهند.