افغانستان به دلیل موقعیت جغرافیایی استراتژیک خود، از مزایای اقتصادی ویژه‌ای برخوردار است. این کشور به‌عنوان پلی بین آسیای مرکزی، جنوب آسیا و خاورمیانه، شاهراه‌های تجاری متعددی را در اختیار دارد که نقش مهمی در توسعه اقتصادی آن ایفا می‌کنند.
راه‌های تجاری و حمل‌ونقل
مسیر لاپیس لازولی افغانستان را به ترکمنستان و در نهایت به اروپا متصل می‌کند. مسیرهای تجاری دیگر، این کشور را به ایران، پاکستان، تاجیکستان و ازبکستان متصل می‌سازند. همچنین افغانستان از طریق کریدور هوایی، مستقیماً با چین و هند تجارت دارد.
افغانستان چهار فرودگاه بین‌المللی در کابل، مزارشریف، هرات و قندهار و بیش از 24 فرودگاه داخلی دارد. خطوط ریلی این کشور نیز در حال گسترش است تا آسیای مرکزی را به پاکستان و ایران متصل کند. از دیگر مزایای افغانستان دسترسی به بنادر مهمی مانند بندر چابهار در ایران و بندر گوادر در پاکستان است.
منابع طبیعی و معادن
افغانستان سرشار از منابع معدنی است که شامل ذخایر عظیمی از باریت، زغال‌سنگ، مس، طلا، سنگ‌های قیمتی، نفت و گاز طبیعی می‌شود. تخمین زده می‌شود ارزش منابع معدنی دست‌نخورده افغانستان بیش از 1 تریلیون دلار باشد. برخی کارشناسان این ارزش را تا 3 تریلیون دلار نیز برآورد می‌کنند.
یکی از بزرگ‌ترین معادن مس جهان در ولایت لوگر واقع شده که دارای 11 میلیون تن ذخیره مس به ارزش 33 میلیارد دلار است. همچنین معدن حاجیگک در غرب کابل با ذخیره 2 میلیارد تن سنگ آهن از دیگر منابع بزرگ معدنی افغانستان است.
سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی
افغانستان قراردادهای متعددی با شرکت‌های بین‌المللی منعقد کرده است. از جمله:
- چین: سرمایه‌گذاری 2.8 میلیارد دلاری در معدن مس عینک.
- مرکز طلای افغان: سرمایه‌گذاری 56 میلیون دلار برای استخراج مس و 22 میلیون دلار در پروژه‌های طلا در بدخشان.
- روسیه: علاقه‌مندی برای تأمین نفت و گاز به افغانستان.
تولید نفت و گاز
منابع نفت و گاز افغانستان از دهه 1960 میلادی مورد بهره‌برداری قرار گرفتند. در دوران شوروی، 90 درصد گاز تولیدی به این کشور صادر می‌شد. پس از کاهش تولید در دهه‌های بعد، تولید گاز در سال 2010 دوباره افزایش یافت. قراردادهایی با شرکت‌های چینی و روسی برای توسعه منابع نفتی منعقد شده است که تا سال 2026 پیش‌بینی می‌شود افغانستان به خودکفایی در تولید نفت برسد.
چشم‌انداز آینده
افغانستان با برخورداری از موقعیت استراتژیک و منابع غنی، ظرفیت بالایی برای تبدیل شدن به یکی از قطب‌های اقتصادی منطقه دارد. توسعه زیرساخت‌های تجاری، سرمایه‌گذاری در منابع طبیعی و گسترش تجارت بین‌المللی می‌تواند اقتصاد این کشور را به سمت پایداری و رشد پایدار سوق دهد.
