در اولین هفته از ماه اکتبر 2024، میانگین قیمت بسیاری از اقلام غذایی در افغانستان به طور چشمگیری کاهش یافت. با این حال، برخی از کالاها مانند روغن پخت‌وپز، پیاز، نمک و سیب‌زمینی با افزایش‌های جزئی مواجه شدند. این افزایش‌ها به ترتیب شامل 3 درصد، 1.2 درصد، 1.1 درصد و 0.7 درصد بود.
در مقابل، برخی دیگر از کالاها کاهش بیشتری را تجربه کردند. آرد گندم، شکر و برنج به ترتیب با کاهش 1.0 درصد، 0.9 درصد و 0.8 درصد روبرو شدند و قیمت گوجه فرنگی نیز با افت 2.5 درصد همراه بود. اگرچه قیمت این اقلام نسبت به هفته گذشته نوسان داشت، اما در مقایسه با سال گذشته، بیشتر اقلام غذایی (به جز نمک و پیاز) کاهش قابل توجهی داشته‌اند.
عوامل مؤثر در کاهش قیمت‌ها
کاهش قیمت مواد غذایی عمدتاً به دلیل افزایش ارزش افغانی در برابر دلار آمریکا و سایر ارزهای خارجی بوده است. همچنین کاهش قیمت جهانی مواد غذایی نیز نقش کلیدی در این روند داشته است. با این حال، علی‌رغم کاهش فعلی قیمت‌ها نسبت به سال گذشته، در مقایسه با دوره قبل از شیوع کرونا و همچنین قبل از تغییرات سیاسی در ژوئن 2021، قیمت‌های مواد غذایی همچنان در سطوح بالایی قرار دارند. اقلامی مانند گندم و آرد گندم از این روند مستثنی هستند، اما سایر مواد غذایی همچنان نسبت به این دوره‌ها قیمت بالاتری دارند.
تغییرات قیمت کالاهای غیردولتی و بهبود شاخص تجاری
میانگین قیمت‌های کالاهای غیردولتی نیز در مقایسه با هفته گذشته تغییرات جزئی داشت، در حالی که شاخص‌های تجاری (ToT) اندکی بهبود یافتند. افزایش ارزش افغانی در طول سال گذشته موجب کاهش قیمت کودهای شیمیایی و خوراک دام شد. همچنین نسبت مبادله گندم و کارگر فصلی و دامداران در مقایسه با سال گذشته بهبود یافته است.
پیش‌بینی‌های آتی
با توجه به روند فعلی کاهش قیمت‌ها در افغانستان، می‌توان انتظار داشت که در صورت ادامه افزایش ارزش افغانی و کاهش قیمت‌های جهانی، بازار مواد غذایی در این کشور همچنان روند مثبتی را تجربه کند. با این حال، نوسانات احتمالی در بازارهای جهانی و تأثیرات داخلی همچون تغییرات سیاسی و وضعیت کشاورزی، می‌تواند چالش‌هایی در این مسیر ایجاد کند. در نتیجه، توجه به این عوامل و اتخاذ سیاست‌های اقتصادی مناسب برای حفظ تعادل در بازارهای داخلی ضروری است.
